Có một món ăn dân dã, mộc mạc đến mức “quê mùa” nhưng chỉ mới nhắc đến, dù là người ở mãi góc bể chân trời, xa xứ cũng cồn cào nhớ... Không biết có phải vì trong hương vị mặn mòi của nó đã thấm đậm cả tinh chất của đất trời, sông nước? Món ăn ấy, dù ở nơi châu thổ sông Hồng, nơi nắng gió miền Trung hay ở miệt vườn Nam bộ - cũng vẫn một tên gọi quê mùa là: mắm. Dù mỗi loại mắm có kèm theo một “tên tục” riêng: mắm tôm, mắm tép, mắm nêm, mắm ruốc... nhưng tất cả đều ánh lên một sắc đỏ sóng sánh và hương vị đậm đà.
Nguyên liệu làm mắm nào có gì đâu, chỉ là tép đồng, tôm đầm, cá sông, cá biển loại nhỏ. Mà lạ thế, cứ toát lên một hương vị khác lạ không thể lẫn được. Mỗi miền quê đều có một loại mắm riêng, hương vị đặc trưng riêng. Riêng từ cách chế biến cho đến cách thưởng thức. Không phải là sự cầu kỳ, thái quá mà mỗi loại mắm lại “buộc” phải đi kèm theo những thứ dân dã nhưng chỉ vùng đất, vùng quê ấy mới có. Song, tựu trung lại, tất cả mọi loại mắm đều thấm đậm một cốt chất chung - ấy là hương vị của quê hương Việt Nam, là sự cô đọng bao nỗi lam lũ của những người mẹ, người chị, người em gái quê chân chất...
Mắm Thái
Dùng chấm thịt luộc, bún. Ăn với các loại rau gia vị, ớt trái và vài tép tỏi. Vị ngọt hơi mặn của thịt cá lóc, vị cay của ớt tỏi và giòn của đu đủ bào quện vào vị béo của thịt luộc, vị mát của bún gạo... làm rung lên tất cả những đầu dây thần kinh vị giác. Và người ăn chỉ còn biết xuýt xoa “Ngon quá...”
Mắm Tôm
Dùng nêm cho các món bún riêu, bún thang hoặc chấm đậu hũ, cà pháo... Các bà nội trợ đảm đang đều biết cách “đánh mắm” sao cho dậy hương vị mặn của mắm, dịu đi bằng vị ngọt của đường, chua của chanh và nổi lên bởi vị cay của ớt.
Mắm Cá lóc
Ăn chung với cơm và các loại rau gia vị, dưa leo. Vị bùi đậm đà của cá lóc lẫn trong vị cay nồng của tiêu, hành, ớt - bỗng dịu lại bởi lát dưa leo... Ngon!
Mắm Nêm
Mắm ngon vì vị thơm-chua dịu của dứa bằm, vị cay xé của ớt hiểm. Món bì cuốn, bò nướng cuốn với rau cải xanh và bún mà không chấm với mắm nêm thì chẳng biết chấm với gì cho ngon.
Mắm Cá linh
Thường dùng với cơm hoặc bún cùng các loại rau ghém. Mắm dậy mùi thơm của cá, mặn hơi ngọt,vị chua của chanh.
Mắm Tép chưng thịt ba chỉ
Mắm làm bằng tép gạo, vị hơi chua, dậy mùi thơm của thính gạo rang và củ riềng băm nhỏ. Thịt ba chỉ thái hạt lựu ướp với hành khô bằm nhỏ, cho vào chảo đảo cho chín tới, với thịt ra. Nước mỡ còn lại cho thêm hành vào phi thơm rồi cho mắm tép vào chưng, đến khi hơi sệt lại đổ thịt vào đảo đều ... Ăn với cơm hay bún đều ngon.
Mắm Ruốc xào thịt heo
Là món ăn khoái khẩu, dân dã miền Tây. Mùi vị thơm và béo của mắm, thịt “tôn”nhau lên. Dùng với dưa leo và các loại rau gia vị.
Nguyên liệu làm mắm nào có gì đâu, chỉ là tép đồng, tôm đầm, cá sông, cá biển loại nhỏ. Mà lạ thế, cứ toát lên một hương vị khác lạ không thể lẫn được. Mỗi miền quê đều có một loại mắm riêng, hương vị đặc trưng riêng. Riêng từ cách chế biến cho đến cách thưởng thức. Không phải là sự cầu kỳ, thái quá mà mỗi loại mắm lại “buộc” phải đi kèm theo những thứ dân dã nhưng chỉ vùng đất, vùng quê ấy mới có. Song, tựu trung lại, tất cả mọi loại mắm đều thấm đậm một cốt chất chung - ấy là hương vị của quê hương Việt Nam, là sự cô đọng bao nỗi lam lũ của những người mẹ, người chị, người em gái quê chân chất...
Mắm Thái
Dùng chấm thịt luộc, bún. Ăn với các loại rau gia vị, ớt trái và vài tép tỏi. Vị ngọt hơi mặn của thịt cá lóc, vị cay của ớt tỏi và giòn của đu đủ bào quện vào vị béo của thịt luộc, vị mát của bún gạo... làm rung lên tất cả những đầu dây thần kinh vị giác. Và người ăn chỉ còn biết xuýt xoa “Ngon quá...”
Mắm Tôm
Dùng nêm cho các món bún riêu, bún thang hoặc chấm đậu hũ, cà pháo... Các bà nội trợ đảm đang đều biết cách “đánh mắm” sao cho dậy hương vị mặn của mắm, dịu đi bằng vị ngọt của đường, chua của chanh và nổi lên bởi vị cay của ớt.
Mắm Cá lóc
Ăn chung với cơm và các loại rau gia vị, dưa leo. Vị bùi đậm đà của cá lóc lẫn trong vị cay nồng của tiêu, hành, ớt - bỗng dịu lại bởi lát dưa leo... Ngon!
Mắm Nêm
Mắm ngon vì vị thơm-chua dịu của dứa bằm, vị cay xé của ớt hiểm. Món bì cuốn, bò nướng cuốn với rau cải xanh và bún mà không chấm với mắm nêm thì chẳng biết chấm với gì cho ngon.
Mắm Cá linh
Thường dùng với cơm hoặc bún cùng các loại rau ghém. Mắm dậy mùi thơm của cá, mặn hơi ngọt,vị chua của chanh.
Mắm Tép chưng thịt ba chỉ
Mắm làm bằng tép gạo, vị hơi chua, dậy mùi thơm của thính gạo rang và củ riềng băm nhỏ. Thịt ba chỉ thái hạt lựu ướp với hành khô bằm nhỏ, cho vào chảo đảo cho chín tới, với thịt ra. Nước mỡ còn lại cho thêm hành vào phi thơm rồi cho mắm tép vào chưng, đến khi hơi sệt lại đổ thịt vào đảo đều ... Ăn với cơm hay bún đều ngon.
Mắm Ruốc xào thịt heo
Là món ăn khoái khẩu, dân dã miền Tây. Mùi vị thơm và béo của mắm, thịt “tôn”nhau lên. Dùng với dưa leo và các loại rau gia vị.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét